Światowy Tydzień Karmienia Piersią 2018

Mleko kobiece to najlepszy pokarm dla niemowlęcia – nie tylko odżywia i zapewnia zdrowy rozwój, ale również pomaga budować odporność dziecka i chroni je przed infekcjami. Właśnie rozpoczyna się Światowy Tydzień Karmienia Piersią (obchodzony co roku od 1 do 7 sierpnia), który o zaletach mleka mamy przypomina.
* Światowy Tydzień Karmienia Piersią
World Alliance Breastfeeding Action (WABA) to międzynarodowa organizacja zajmująca się upowszechnianiem karmienia piersią. To z jej inicjatywy 1 sierpnia 1990 r. po raz pierwszy rozpoczęto Światowy Tydzień Karmienia Piersią, który obecnie świętowany będzie już po raz 28. Daty nie wybrano przypadkowo – tego dnia z inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF) podpisano we Florencji Deklarację Innocenti. 29 krajów, w tym Polska, zobowiązało się w ten sposób do wspierania i promowania karmienia piersią. 
* Mleko mamy jest niesamowite
W pierwszym półroczu życia pokarm kobiecy w pełni zaspokaja zapotrzebowanie niemowlęcia na wszystkie, poza witaminą D i K, składniki odżywcze. Pozwala mu więc na harmonijny, zdrowy wzrost i rozwój. Mleko mamy niesie jednak dla dziecka dużo więcej korzyści:
- wzmacnia jego układ odpornościowy,
- ma działanie przeciwzapalne i przeciwinfekcyjne,
- wspiera układ sercowo-naczyniowy,
- sprzyja zasiedlaniu przewodu pokarmowego malucha przez „dobre” bakterie,
- pomaga kształtować jego preferencje smakowe.
Nie dziwi więc fakt, że dzieci karmione piersią rzadziej doświadczają zakażeń przewodu pokarmowego, w tym ostrych biegunek, zakażeń dróg oddechowych, układu moczowego czy zapalenia ucha środkowego. Karmienie mlekiem mamy zmniejsza także ryzyko wystąpienia u malucha astmy, atopowego zapalenia skóry, a nawet… otyłości. 
Karmienie piersią niesie ze sobą korzyści także dla mamy. Pomaga wrócić do masy ciała sprzed ciąży, wspiera odbudowę kości po ciąży i zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jajnika i raka piersi w okresie pomenopauzalnym. 
Karmienie naturalne to również ważny element budowania bezcennej bliskości między mamą a jej nowo narodzonym dzieckiem.
* Co się kryje w mleku mamy?
- Woda. Jest głównym składnikiem mleka kobiecego. Dzięki temu karmienie piersią zaspokaja pragnienie dziecka i nie musi być już ono dopajane. Jej zawartość największa jest na początku karmienia oraz latem, gdy dziecko potrzebuje więcej wody.
- Laktoza. Plasuje się na pierwszym miejscu wśród składników stałych. To główny węglowodan mleka mamy, który dostarcza dziecku energii niezbędnej do prawidłowego wzrostu i rozwoju.
- Tłuszcze. Zawartość w mleku kobiecym rośnie wraz z upływem laktacji. W pierwszych miesiącach życia tłuszcze zaspokajają ponad połowę potrzeb energetycznych dziecka. Są także źródłem DHA. To nienasycony kwas tłuszczowy z rodziny omega-3 ważny dla rozwoju mózgu i wzroku dziecka.
- Oligosacharydy mleka kobiecego (HMO) - trzeci pod względem ilości stały składnik mleka kobiecego, w największych ilościach występujący w nim w pierwszych miesiącach laktacji. Nie mają działania odżywczego, ale wspierają odporność dziecka. Stymulują wzrost w jelicie „dobrych” bakterii i pomagają eliminować bakterie chorobotwórcze (patogeny), zmniejszając u dziecka ryzyko infekcji. Najważniejszy ilościowo HMO to 2-fukozylolaktoza (2’FL).
- Białka. Stanowią około 1% mleka mamy. To główny składnik budulcowy organizmu. Białka mleka kobiecego to białka wysokiej jakości – ich budowa powoduje, że mogą być najlepiej wykorzystane przez organizm dziecka. Zawartość białka w mleku mamy spada wraz ze wiekiem dziecka, podobnie jak maleje zapotrzebowanie malucha na ten składnik.
- Inne składniki mleka mamy. Pokarm kobiecy zawiera zestaw witamin i składników mineralnych dopasowany do potrzeb noworodka i niemowlęcia, komórki układu odpornościowego, m.in. limfocyty oraz żywe kultury bakterii, np. Lactobacillus reuterii, Bifidobacterium lactis i Bifidobacterium longum.
* Jak długo karmić piersią?
WHO zaleca, by niemowlęta były karmione wyłącznie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia. Później karmienie naturalne powinno być kontynuowane – tak długo, jak będzie to pożądane przez mamę i dziecko, przy jednoczesnym wprowadzaniu pokarmów uzupełniających.
Karmienie piersią nie zawsze jest jednak łatwe, mamy potrzebują więc silnego wsparcia. Niedawno Instytut Promocji Zdrowia i Dietoterapii przeprowadził we współpracy z programem edukacyjnym dla rodziców Zdrowy Start w Przyszłość badanie* z udziałem ponad tysiąca mam karmiących piersią. Wynika z niego, że w przypadku aż 45% z nich powodem zakończenia karmienia piersią był brak pokarmu, a dla kolejnych 23% były to trudności w karmieniu. Gdy pojawiają się takie problemy, warto od razu porozmawiać o nich z położną czy lekarzem pediatrą – mogą być oni dla zagubionej mamy nieocenioną pomocą. Odpowiednio zaplanowane wsparcie laktacyjne wielu karmiącym kobietom mogłoby pomóc  podtrzymać laktację i wydłużyć czas karmienia naturalnego.
Mleko mamy jest naprawdę niesamowite. Warto więc wspierać karmienie piersią szczególnie, że nie jest to trudne i może robić to każdy, nie tylko doradcy laktacyjni. Spróbuj odciążyć karmiącą mamę w jej codziennych obowiązkach, podnoś ją na duchu za każdym razem, gdy ma wątpliwości, czy podoła i akceptuj przystawianie dziecka do piersi w miejscach publicznych. To małe rzeczy, które znaczą tak wiele.

* Badanie przeprowadzone przez IQS w okresie 27.04-08.05.2018 na grupie 1024 kobiet karmiących dziecko piersią w chwili badania lub w przeszłości, matek dzieci w wieku 6-18 miesięcy.

Źródła:
1. Kamińska-El-Hassan E., Mikulska A., Wójtowicz J., Witkowska-Zimny M.: Komponenty komórkowe mleka kobiecego. Post N Med 2017; XXX(09): 493-499.
2. Kowalska D., Gruczyńska E., Bryś J.: Mleko matki – pierwsza żywność w życiu człowieka. Probl Hig Epidemiol 2015, 96(2):387-398.
3. Szajewska H., Horvath A., Rybak A., Socha P.: Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne/Pediatria, 2016, 13:9-24.