Czy zabawki są bezpieczne? Kontrola Inspekcji Handlowej

Klocki, lalki, pluszaki – to świetny prezent świąteczny dla najmłodszych. Kupując zabawkę, sprawdź, czy nie odpadają od niej małe części, czy w maskotce nie pękają szwy. UOKiK podpowiada, na co zwrócić uwagę przy wyborze prezentu.
Inspekcja Handlowa w III kwartale 2018 r. kolejny raz skontrolowała zabawki. Łącznie inspektorzy sprawdzili 551 zabawek u 65 przedsiębiorców (głównie w małych i dużych sklepach oraz hurtowniach) w 7 województwach. Zakwestionowali 33 proc. skontrolowanych zabawek (182), zarówno ze względów konstrukcyjnych, jak i z powodów formalnych.
103 zabawki przeszły badania w laboratoriach Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Lublinie i Łodzi. Ze względów bezpieczeństwa eksperci zakwestionowali 33 z nich (32 proc. zbadanych). Nieprawidłowości dotyczyły konstrukcji, wykonania lub właściwości chemicznych zastosowanych materiałów.
* Najczęstsze nieprawidłowości
- W zabawkach występowały małe elementy, które mogą spowodować udławienie lub uduszenie dziecka (np. buciki dla lalek).
- W pluszakach pękały szwy – dzieci zyskiwały łatwy dostęp do wypełnienia, co narażało je na ryzyko zadławienia się.
- Węzły w huśtawkach były nieprawidłowo wykonane, mogły się rozwiązać, huśtawki stwarzały też niebezpieczeństwo uwięzienia głowy i szyi w otworach.
- Zabawki miały zadziory powodujące rany lub otarcia.
- Badania laboratoryjne pokazały, że w czterech zabawkach był przekroczony dopuszczalny poziom stężenia ftalanów. Ftalany to substancje, które służą do zmiękczenia i zwiększenia elastyczności materiałów plastikowych, mogą jednak powodować zmiany hormonalne, problemy z płodnością i zwiększać ryzyko zachorowania na astmę i alergię. Najwyższe stwierdzone stężenie wynosiło około 30 proc. przy dopuszczalnym poziomie 0,01 proc.
Wiele zabawek nie posiadało wymaganego oznakowania. Najczęstsze błędy to:
- Brak danych producenta lub importera.
- Brak oznaczenia CE.
- Brak instrukcji i ostrzeżeń w języku polskim.
- Brak dokumentów potwierdzających przeprowadzenie oceny zgodności z obowiązującymi wymaganiami (np. deklaracji zgodności).
W przypadku tych niezgodności Inspekcja Handlowa wystąpiła do przedsiębiorców, żeby dobrowolnie usunęli nieprawidłowości. UOKiK wszczął już kilka postępowań administracyjnych w związku z nieprawidłowościami wpływającymi na bezpieczeństwo zabawek i rozważa wszczęcie kolejnych.
* Gdy kupujesz zabawki, sprawdź:
- Czy na opakowaniu lub zabawce są dane producenta lub importera – wiesz wtedy, kto odpowiada za jej bezpieczeństwo.
- Czy są dostosowane do wieku dziecka. Kupuj takie, które są odpowiednie na jego etapie rozwoju.
- Czy producent naniósł oznakowanie CE – potwierdza on w ten sposób zgodność z obowiązującymi wymaganiami i deklaruje, że zabawka jest bezpieczna.
- Czy mechanizmy składające się (np. w wózkach dla lalek, składanych krzesełkach) mają ogranicznik lub blokadę zabezpieczającą.
- Czy sztywne materiały, które dziecko może włożyć do buzi (np. harmonijka, flet), są zaokrąglone, a nie ostre.
- Czy w zabawkach, do których dziecko może wejść (np. namiot, domek), drzwi lub pokrywa otwierają się swobodnie – w drzwiach i pokrywach nie powinno być guzików czy zamków błyskawicznych.
- Czy producent dołączył instrukcję. Jeśli produkt trzeba złożyć, niezbędna jest instrukcja montażu w języku polskim.
- Czy na zabawkach są ostrzeżenia. Jeśli tak, to stosuj się do nich.
- Czy zabawki, zwłaszcza te dla najmłodszych, nie mają małych części. Dzieci mogłyby je połknąć.
- Czy materiały wypełniające w pluszakach nie posiadają żadnych twardych ani ostrych zanieczyszczeń, takich jak kawałki metalu, gwoździe, igły, drzazgi.
- Czy sznurki lub linki nie są za długie. W zabawkach przeznaczonych dla dzieci poniżej trzech lat sznurki mogą mieć maksymalnie 22 cm.
- Czy linki w huśtawkach nie są zbyt cienkie lub węzły nie rozwiązują się łatwo.
- Czy zabawki nie znajdują się w rejestrze wyrobów niezgodnych z wymaganiami na stronie UOKiK lub w europejskim systemie RAPEX. Niebezpieczną zabawkę możesz również zgłosić do Inspekcji Handlowej lub Departamentu Nadzoru Rynku w UOKiK.